Yvette maakt Gods Woord toegankelijk voor dove medemensen

Tekst: Erna van Spronsen
Foto: Jaco Hoeve Fotografie, www.jacohoevefotografie.nl

Dienen in Gods Koninkrijk – vrouwen in de gemeente

Yvette voelt zich vaak een brug tussen twee werelden: de horende wereld en de dovenwereld. Door haar werk als tolk Nederlandse Gebarentaal zet ze zich concreet in om die brug te zijn. ‘Het is mooi om het Woord van God toegankelijk te maken voor dove medemensen.’

Yvette van Beugen groeide op in een gezin waarvan beide ouders doof zijn, terwijl zijzelf en haar jongere broer horend zijn. Haar opvoeding zorgde ervoor dat Yvette zich volledig thuis voelde in de dovenwereld, een wereld met zijn eigen cultuur, regels en manieren van communicatie. Ze werd tweetalig opgevoed, met zowel gesproken taal als gebarentaal, iets wat destijds minder gebruikelijk was dan nu. Als Yvette rond de 16, 17 jaar is, komt ze in een identiteitscrisis. Ze vraagt zich af: Wie ben ik? Horend of doof? Maar ook: in welke wereld wil ik verder leven? De dove wereld voelt zo vertrouwd. Toch kiest ze voor de horende wereld. Ze trouwt en krijgt kinderen. Ze wordt gastouder; dit is goed te combineren met haar gezin. Als Yvette zwanger is van haar vierde kindje, wordt haar derde zoon ernstig ziek: hij krijgt leukemie. Een zware tijd breekt aan. Ze moet dan ook stoppen als gastouder om er helemaal te zijn voor haar zieke zoon. Na deze periode denkt Yvette opnieuw na over wat ze nu graag wil. Ze wil eigenlijk weer terug naar de dovenwereld, naar haar roots. Ze besluit de opleiding voor tolk Nederlandse Gebarentaal (NGT) te volgen. Er blijkt genoeg werk te zijn als tolk NGT, Yvette kan uit genoeg opdrachten kiezen. Er zijn op dit moment namelijk niet genoeg tolken gebarentaal in Nederland. Haar passie is wel het tolken in kerkdiensten en bij kerkelijk gerelateerde zaken.

Voor Yvette is het tolken in de kerk belangrijk; het is een manier om het Woord van God toegankelijk te maken voor dove mensen en hen volledig deelgenoot te maken van de geloofsgemeenschap. Momenteel wordt er gewerkt aan een Bijbel in gebarentaal. Dit is belangrijk, want op deze manier kunnen doven de Bijbel in de taal van hun hart beter begrijpen.

Hoe bereidt Yvette zich voor op het tolken in een kerkdienst? ‘Het is fijn als je een week van tevoren de preek krijgt van de dominee. Zodat je je goed kunt voorbereiden. Dat het alvast duidelijk is waar de dominee heen wil met zijn preek. Ook kun je dan al doornemen of er in het Bijbelgedeelte of de psalmen en liederen nog moeilijke woorden staan.’ In de dienst wil ze zoveel mogelijk meegeven wat horenden ook horen. ‘Dan beeld ik uit hoe het orgelspel klinkt: is het vrolijk, hoog, of klinkt het zwaarmoedig of somber.’ Ook als er een kind huilt, vertelt Yvette dit aan de dove mensen. Het geritsel van de verschillende snoepjes die tevoorschijn komen tijdens het begin van de preek, geeft ze ook door. Yvette: ‘Als horende sta je er helemaal niet bij stil dat dit allemaal informatie is die dove mensen niet meekrijgen.’

Ook heeft Yvette op verzoek van het Interkerkelijk Dovenpastoraat en in samenwerking daarmee een cursus (https://www.doofenkerk.nl/organisatie/cursus-tolk-in-de-kerk/) ontwikkeld voor mensen die als vrijwilliger tolken in kerkdiensten. Deze blijkt erg helpend te zijn. ‘Voor gediplomeerde tolken is het als het gaat om Bijbelse termen, goed om achtergrondkennis te hebben. Er is ook een website waarop woorden uitgelegd worden, zodat je zo nodig een synoniem kunt gebaren’, vertelt Yvette. Toch gebruikt ze dan voor het liplezen altijd het oorspronkelijke woord. Yvette: ‘Soms merk je dat een zin niet is overgekomen, dan doe ik de zin opnieuw.’ Tolken tijdens een begrafenis kan emotioneel zijn. Als het een bekende is die is overleden, geeft Yvette van tevoren aan dat het voor haar ook emotioneel zou kunnen zijn. ‘Het gaat er als tolk niet om dat je zelf de aandacht krijgt, maar je verlangt ernaar dat het Woord van God de harten aanraakt en levens verandert.’

Yvette is na afloop van een dienst dankbaar als de boodschap echt is overgekomen bij de dove mensen. Als ze hoort: wat een mooie preek, wat een mooie boodschap was dat. Dan weet Yvette dat ze haar werk goed heeft gedaan. Ook hoort ze van horende gemeenteleden dat de boodschap soms meer binnenkomt door het tolken. Een muziekdocent vertelde Yvette eens dat zij het ritme van de muziek prachtig had vertolkt in gebarentaal. ‘Het is genade van God om op deze manier te dienen in Gods Koninkrijk.’